İltica edenler ve mülteciler için iş imkanları

BK’de çalışmak için çalışma izninizin olması gereklidir. BK’de bir işverenin, çalışma izni olmayan, göçmenlik kontrolüne tabii bir kişiyi işe alması kanunlara aykırıdır. Bu yüzden çalışma izniniz olduğunu kanıtlamanız istenebilir.

Mülteciler ve kural dışı kalma izni (ELR) olanlar için çalışma izini

Eğer mülteci olarak, sürekli oturma izni (Indefinite leave to remain (ILR)) veya kural dışı kalma izni (Exceptional leave to remain (ELR)) almışsanız, BK’de çalışma hakkınız vardır. Bu konudaki haklarınız size, İçişleri Bakanlığı (Home Office) tarafından gönderilen, statünüzü belirten bir mektupla bildirilir.

İltica edenler için çalışma izini

23 Temmuz 2002’den itibaren, İçişleri Bakanlığı iltica talebinde bulunanların çalışma izni hakkını kaldırmıştır. Ancak, bu tarihten önce iltica için başvurduysanız ve çalışma izniniz varsa, hala çalışma izniniz geçerlidir. Bu tarihten önce çalışma izni için başvurmadıysanız, artık çalışma izni alamayacaksınızdır.

Temyize başvuran iltica edenler

Eğer, 23 Temmuz 2002’den önce çalışma izni aldıysanız, ama iltica talebiniz o tarihten sonra rededildiyse, temyiz sonucunu beklerken çalışmaya devam edebilirsiniz. İçişleri Bakanlığının, iş verenlere verdiği tavsiye, iltica talebinde bulunanların çalışma izinleri olduğu sürece, onları işe almanın yasal olduğu yolundadır.

Gönüllü iş

BK’de iş deneyimi kazanmanın en iyi yollarından birisi, gönüllü yani ücretsiz çalışmaktır. İltica edenlerin gönüllü işlerde çalışmak için çalışma izinlerinin olmasına gerek yoktur. Eğer, gönüllü çalışma teklifi alırsanız, işveren size ücret ödemez, ancak ulaşım ve çalışırkenki yemek masraflarınız karşılanmalıdır.

Eğer, gönüllü iş bulma konusunda yardıma gereksinim duyarsanız, Ulusal Gönüllüler Merkezinin, Bilgi Merkezine (tel: 020 7520 8900) başvurun. Alternatif olarak bu broşürün sonundaki kuruluşlarla da irtibata geçebilirisniz.

• Meslek İmkanları Büroları-sizi çıkan imkanlardan haberdar edebilmeleri için meslek imkanları bürolarına kayıt olabilirsiniz. Bu servisler özellikle 16-19 yaş arasındaki iltica edenler için faydalıdır.
• İnternet- bu yolla gönüllü iş bulmanın birçok avantajları vardır ve iş arayanlar ve iş verenler arasında çok rağbet gören bir yoldur.
• Spekülatif yaklaşımlar- işlerin %50’si ilan edilmez. Birçok kişi, başkalarından duydukları ve olası işverenlere doğrudan başvurdukları işlere alınırlar.

Spekülatif yaklaşımlarda bulunmak için aşağıdaki uygulayabilirsiniz:

• iş verene bir mektup yazın ve özgeçmişinizi gönderin
• (önce böyle bir imkanın olup olmdığını kontrol edip) bir ziyarette bulunun, veya
• telefon açın

İş bulma konusunda daha fazla bilgi edinmek için, RETAS’la irtibata geçin (detaylar bu sayfanın sonundadır)

Görüşmeye hazırlanmak

Görüşmeye iyi bir hazırlıkla gitmek çok önemlidir. Görüşmeye gitmeden önce, işi veren kuruluşla ve işle ilgili bilgiler için araştırma yapmaya çalışın. Sizi görüşmeye alanlarıö sizin onların aradıkları kişi olduğunuza ikna etmek için- bunun ne olduğunu tam olarak bilmeseniz bile, fazla zamanınız yoktur.

Eğer, iş aradığınız süre içinde ırkınızdan dolayı farklı muamele gördüğünüzü düşünüyorsanız, iş mahkemesine bu konuda şikayette bulunmaya hakkınız vardır. Eğer, şikayetiniz kabul edilirse, mahkeme, genelde işverenin size tazminat ödemesine karar verir. Eğer, herhangi bir nedenden dolayı size ayrımcılık yapıldığını düşünüyorsanız, bir danışma merkezine gidin veya bu broşürün sonunda bir listesi bulunan ROAP kuruluşlarından birisine danışın.

İş bulduktan sonra

Eğer, NASS’dan (Ulusal İltica Edenleri Destek Servisi (National Asylum Support Service)), yardım acentalarından veya yerel yetkililerden iltica desteği alıyorsanız, işe başlar başlamaz onları haberdar etmeniz gerekir, çünkü bu alacağınız para miktarını veya desteği etkileyebilir. Bunu yapmak sizin sorumluluğunuzdur, bu size refah yardımı için doldurduğunuz bütün formlarda belirtilmiştir. Bu konuda bir anlaşmaya uygunsuzluk olursa, yardımı veren kuruluş yardımınızı durdurabilir ve bir dizi önlemler alınır. Örneğin, size fazladan verilen yardımın geri ödenmesi istenebilir ve/veya size karşı yasal önlemler alınabilir.

Her durumda, tam gün veya yarım gün olmak üzere, iş bulduğunuz zaman ne yapmanız gerektiği konusunda şüpheleriniz varsa, iş konularında bağımsız olarak çalışan bir danışma merkezine gidip danışmanız sizin yararınıza olacaktır.

Nasıl iş bulabilirim

• Kişisel olarak: eğer iş ilanı ’gelin’ veya ’içeride başvurun’ diyorsa, resmi olmayan bir görüşmeye hazırlıklı gidin. Özgeçmişinizi götürün ve uygun bir şekilde giyinin.
• Yazılı olarak: özgeçmişinizi ve onu örten bir mektup gönderin, mektupta daha önceki deneyimleriniiz vurgulayın.
• Gönderme/telefonla başvurma: hangi iş ve pozisyonla ilgili başvuru formu istediğinizden emin olun. Eğer referans numarası varsa belirtin. Telefonda açık ve kesin konuşun ve zor isim ve yer isimlerini heceleyin.
• Telefonla: bazan işverenler telefonda, kısa, resmi olmayan sorular sorabilirler. Kendinizle ilgili soruları cevaplayabileceğinizden emin olun ve telefon açmadan önce sormak istediğiniz soruların bir listesini yapın.

Nerelerden iş bulabilirim

• Gazeteler- yerel, ulusal,günlük ve haftalık
• Dükkan camekanları- özellikle satış ve fabrika işleri için
• Ticari dergiler ve profesyonel dergiler
• İş bulma merkezleri- sıkça gitmeye çalışın
• Belediyenin iş ilanlarında- bunlar yerel kütüphanelerde bulunabilirler
• TV ve radyo- cevaplar,teleteksde işarama, yerel radyo ve özel programlar

Lütfen buradaki bilgilerin kanunun veya sizin yasal haklarınızın tam bir açıklaması olmadığını dikkate alınız, kendi durumunuzla ilgili detaylı bilgi almak için uzman bir danışmana veya bir avukata danışmalısınız.

İltica başvurusu sürecinde bilgi almak için:

Asylum Aid (İltica Yardımı)

28 Commercial Street, London, E1 6LS

Tel:020 7377 5123

Faks:020 7247 7789

İltica destekleri ve devletin sağladığı refah yardımları hakkında bilgi almak için:

Merkezi Londra Danışma Servisleri (Central London Advice Services (CLAS))

Derry House, Penfold Street, London, NW8 8HJ

Tel:020 7402 6750’den 23

Faks:020 7224 8264

Yetişkinlere Eğitim öğretim ve iş imkanlarıyla ilgili danışmak için:

Refugee Education & Trainning Advisory Service (RETAS)

14 Dufferin Street

London EC1 8YD

Tel:020 7426 5837/5817

7251 1314

Mayıs 2003’de yayınlanmıştır