«ويروس نقص ايمنى انسان» (HIV) چیست؟

HIV مخفف «ويروس نقص ايمنى انسان» است. این ویروس است که موجب ایجاد «سيندروم نقص ايمنى اكتسابى» یا ایدز (AIDS) در افراد می شود. HIV سیستم ایمنی انسان را صدمه می زند و افراد را در مقابل برخی عفونت ها بی دفاع می گذارد. صرف داشتن HIV در بدن به این معنا نیست که فرد مبتلا به ایدز است. ممکن است چندین سال طول بکشد قبل از اینکه این ویروس سیستم ایمنی بدن را آنقدر صدمه بزند که فرد احساس ناخوشی کند. تا آن زمان چنین فردی می تواند سالم باشد و این ویروس را برای سالهای زیادی با خود حمل کند بدون آنکه به بیماری ایدز مبتلاء شود.

«سيندروم نقص ايمنى اكتسابى» (AIDS) چیست؟

AIDS مخفف «سيندروم نقص ايمنى اكتسابى» است. ایدز یک مجموعه از عفونت ها و سرطان های نادر است که در افرادی که HIV دارند پدید می آید. اگر فردی که HIV دارد یکی از این امراض ویژه را بگیرد در آنصورت آن فرد به ایدز مبتلا شده است. بسیاری از موجوداتی که این بیماری ها را موجب می شوند کاملا رایج هستند و خطری متوجه فردی که سیستم ایمنی او سالم است نمی باشند. ولی در افرادی که سیستم ایمنی بدن شان صدمه دیده است این موجودات می توانند باعث امراض بسیار وخیم و مرگ شوند.

چگونه به فردی HIV سرایت می کند؟

چهار طریق اصلی که این ویروس به فردی منتقل می شوند به این قرارند:

• داشتن رابطه جنسی از طریق واژن و یا مقعد بدون استفاده از کاپوت باکسی که این ویروس را حمل می کند
• استفاده مشترک از وسایل برای تزریق مواد مخدره و آلوده به خون حاوی این ویروس هستند
• از طریق زنی که این ویروس را دارد و آن را به نوزاد خود طی دوره حاملگی و یا بعد از تولد از طریق شیر دادن سرایت می دهد
• از طریق تزریق و یا انتقال خون کسی که این ویروس را دارد
• این ویروس از طریق تماس های اجتماعی مانند موارد زیر به شما سرایت نمی کند:
• بوسیدن دوستانه، لمس کردن، بغل کردن و یا دست دادن
• شنا کردن در یک استخر مشترک، و یا استفاده مشترک از توالت، وسایل آشپزی و قاشق و چنگال و یا خوردن غذایی که توسط کسی که این ویروس را حمل میکند تهیه شده است
• سرفه، عطسه، اشک و یا نیش حشرات و حیوانات

درباره رابطه جنسی چه؟

ویروس HIV و امراض مقاربتی دیگر ممکن است به شما سرایت کند اگر که با فردی که این امراض را دارد بدون استفاده کاپوت از طریق واژن و یا مقعد رابطه جنسی داشته باشید. اگر شما با چنین فردی رابطه جنسی داشته باشید استفاده از کاپوت یک روش موثر ممانعت از انتقال آن به شما است. کاپوت همینطور جلوی انتقال سایر امراض مقاربتی و حاملگی ناخواسته را هم می گیرد.

درباره مواد مخدر چه؟

ویروس HIV و سایر ویروس هایی که از طریق خون سرایت می کنند مانند هپاتیس C به شما سرایت می کنند اگر برای تزریق مواد مخدر سوزن و سورنگ تان را با دیگران شریک شوید. اگر که مواد مخدر به خود تزریق کنید هر بار از یک سوزن و یا سورنگ جدید استفاده کنید و آنها را با کسی شریک نشوید.

درباره بچه دار شدن چه؟

اگر شما حامله هستید و ویروس HIV را حمل می کنید در آنصورت مراقبت مناسب در قبل، در طی و بعد از حاملگی می تواند باعث شود که خطر سرایت این ویروس به نوزادتان از ۲۰ درصد به حدود یک درصد تقلیل یابد. برای پایین آوردن خطر انتقال این ویروس شما می توانید این کارها را بکنید:

• طی دوره حاملگی با استفاده از داروهای ضد HIV درمان شوید
• برای وضع حمل از سزارین استفاده کنید
• نوزادتان را با شیشه شیر بدهید زیرا تخمین زده می شود که ۱۰ درصد احتمال دارد که این ویروس توسط شیردادن از سینه به نوزاد منتقل شود.

درباره خون دادن و گرفتن چه؟

اهدای خون در بریتانیا امن است. همه وسایل استرلیزه هستند و برای یکبار استفاده می شوند. همه محصولاتی که از خون تهیه می شوند، و همه اندام و بافت هایی که برای پیوند استفاده می شوند از نظر حمل پادتن HIV کنترل می شوند. محصولاتی که از خون تهیه می شوند همینطور در معرض حرارت قرار می گیرند تا این ویروس از بین برود. از اینرو خطر سرایت ویروس HIV از طریق انتقال خون در بریتانیا بسیار کم است.

آزمایش HIV چیست؟

HIV معمولا از طریق آزمایش خون تشخیص داده می شود که به آن آزمایش پادتن HIV و یا آزمایش HIV می گویند. وقتی به فردی این ویروس سرایت کند بین دو تا سه ماه طول می کشد قبل از اینکه سیستم ایمنی بدن او به اندازه کافی پادتن تولید کرده باشد که بتوان میزان آن را در آزمایش تشخیص داد. به این زمان «دوره پنجره» (window period) یا «تغییر سروم» (seroconversion) می گویند.

اگر در نتیجه این آزمایش پادتن HIV پیدا شود در آنصورت می گویند که نتیجه آزمایش مثبت است. این به این معناست که آن فرد HIV-مثبت است. اگر در نتیجه آزمایش پادتن HIV تشخیص داده نشود در آنصورت به نتیجه آزمایش منفی می گویند. این به این معناست که فرد HIV-منفی است مشروط به اینکه این آزمایش پس از پایان زمان سه ماهه «دوره پنجره» صورت گیرد. اگر شما در این فکر هستید که آزمایش HIV داشته باشید در آنصورت با خط تلفنی اطلاعات جنسی به شماره ۰۸۰۰۵۶۷۱۲۳ تماس بگیرد و آنها به شما خواهند گفت که برای این آزمایش چه باید بکنید و بهترین محل برای انجام آن کجاست.

آیا HIV قابل علاج است؟

درمان ضد HIV استفاده از داروهایی است که خود HIV را مورد تعرض قرار می دهند. این داروها بر نحوه تکثیر این ویروس در درون سلول انسان تاثیر می گذارند ولی نمی توانند آن را کاملا از بین ببرند.

داروهای ضد HIV معمولا بصورت یک مجموعه از سه یا بیش از سه دارو تجویز می شوند. به این نحوه درمان، تراپی ترکیبی و یا «تراپی بسیار فعال ضد رتروویرال» (Highly Active Antiretroviral Therapy - HAART) می گویند. از زمانی که این نوع درمان در سال ۱۹۹۶ معمول شد یکی از موثرترین روشهای کنترل HIV و شروع بیماری ایدز در افراد زیادی، والبته نه همه افراد، بوده است.

این درمان ها به افراد زیادی کمک کرده اند ولی در عین حال عوارض جانبی هم داشتند که د رمواردی بسیار جدی بوده اند. این باعث شده که کاربست درمان دشوار باشد و روال های پیچده ای را افراد باید رعایت کنند. دشواری در قورت دادن قرص های این درمان باعث می شود که درمان ناموفق از آب درآید. همینطور هر چه زمان این درمان ها طولانی تر شود امکان ناموفق شدن آنها بیشتر می شود.

ناموفق شدن این درمان ها زمانی است که HIV نسبت به داروهایی که استفاده می شوند مقاوم شده باشد. وقتی یک ترکیب از این داروها در درمان بیماری ناموفق می شوند از ترکیب دیگری از آنها استفاده می شود ولی هر چه دفعاتی که این درمانها ناموفق از آب در می آیند بیشتر شود به همان اندازه یافتن ترکیبی که بتواند موثر باشد دشوارتر می شود.

آیا داروهایی برای جلوگیری از سرایت HIV وجود دارند؟

در شرایط کنونی هیچ واکسنی برای جلوگیری از سرایت HIV وجود ندارد و هیچ درمان کاملی هم برای ایدز پیدا نشده است. واکسن هایی که بطور آزمایشی استفاده می شوند در دست تحقیق هستند ولی هنوز نشانی از اینکه یک واکسن موثر در آینده در دسترس باشد وجود ندارد.